Semut Gila Kuning (Anoplolepis gracilipes) adalah spesies invasif yang dicirikan oleh kaki panjang mereka dan tingkah laku berjalan yang tidak menentu. Mereka dinamakan kerana warnanya yang kekuningan dan cara mereka bergerak yang panik dan tidak menentu.
Kepentingan di Malaysia: Di Malaysia, seperti di banyak tempat di dunia tempat mereka diperkenalkan, semut gila kuning menimbulkan ancaman kepada biodiversiti tempatan. Mereka boleh membentuk superkoloni yang menggantikan semut asli dan invertebrata lain, mengganggu proses pendebungaan, dan mengurangkan penyebaran benih, memberi kesan ketara kepada kesihatan ekosistem.
Biologi dan Kitaran Hayat
Peringkat Telur
Ratu bertelur di tapak sarang yang selamat.
Tempoh masa: Telur menetas menjadi larva dalam masa kira-kira 2-4 minggu, bergantung kepada keadaan persekitaran seperti suhu dan kelembapan.
Peringkat Larva
Larva diberi makan dan dijaga oleh semut pekerja, melalui beberapa molt semasa ia membesar.
Pembangunan: Perkembangan larva sangat bergantung kepada suhu, dengan keadaan yang lebih panas mempercepatkan pertumbuhan.
Tempoh masa: Peringkat ini boleh berlangsung dari 3 hingga 4 minggu.
Peringkat Pupa
Selepas mencapai saiz tertentu, larva menjadi pupa. Semut gila kuning mungkin mempunyai kepompong atau mungkin menjadi pupa tanpa satu (bergantung kepada faktor persekitaran).
Tempoh masa: Pupation berlangsung kira-kira 2-3 minggu, selepas itu semut dewasa muncul.
Peringkat Dewasa
Semut dewasa segera mula melaksanakan peranan mereka dalam koloni. Pekerja mencari makanan, menjaga anak baru ratu, dan mengembangkan sarang.
Jangka hayat: Pekerja boleh hidup sehingga beberapa bulan, manakala ratu boleh hidup selama beberapa tahun di bawah keadaan optimum.
Tingkah Laku dan Habitat
Mencari makanan dan memberi makan: Semut gila kuning adalah generalis, memakan pelbagai jenis bahan daripada rembesan tumbuhan manis kepada serangga kecil. Tingkah laku mencari makan mereka terkenal kerana pembentukan laluan yang panjang dan keupayaan mereka untuk mengatasi mangsa dalam jumlah yang banyak.
Bersarang: Semut ini lebih suka persekitaran yang lembap dan biasanya ditemui dalam kayu yang reput, di bawah batu, atau dalam sampah daun. Di kawasan bandar, mereka mungkin bersarang di rongga dinding atau di bawah turapan.
Penyesuaian: Pergerakan mereka yang tidak menentu membantu mereka mengelirukan pemangsa dan meneroka persekitaran mereka dengan cekap untuk mencari makanan dan tempat bersarang.
Kesihatan dan Kesan Ekonomi di Malaysia
Kehilangan Biodiversiti: Dengan membentuk superkoloni, semut gila kuning mengatasi spesies semut asli untuk mendapatkan sumber, yang membawa kepada penurunan kepelbagaian biologi. Mereka juga memangsa atau mengganggu aktiviti serangga lain, vertebrata kecil, dan hidupan tumbuhan.
Kerosakan Pertanian: Mereka boleh melindungi serangga perosak seperti kutu daun untuk rembesan manis mereka, secara tidak langsung menyebabkan kerosakan pada tanaman. Selain itu, pencarian makanan agresif mereka boleh mengganggu pendebungaan dan membahayakan produktiviti pertanian.
Cabaran Pengurusan: Membasmi atau mengawal populasi mereka adalah mencabar kerana kadar pembiakan yang cepat dan saiz koloni mereka yang besar. Kaedah kawalan semut tradisional mungkin kurang berkesan terhadap koloni super.